اختلال تنش زای پس از حادثه PTSDPOST TRAUMATIC STRESS DISORDER • توضيح‌ کلي‌اختلال‌ تنش‌زاي‌ پس‌ از حادثه‌ (PTSD) نوعي‌ اضطراب‌ در افرادي‌ که‌ حادثه‌اي‌ را که‌ براي‌ اکثر مردم‌ بسيار آزارنده‌ و مضطرب‌ کننده‌ است‌ تجربه‌ کرده‌اند. اين‌ حوادث‌ (بلاياي‌ طبيعي‌، قتل‌، هتک‌ حرمت‌، جنگ‌، زنداني‌ شدن‌، شکنجه‌، تصادفات‌) در همه‌ افراد يک‌ استرس‌ رواني‌ ايجاد مي‌کنند ولي‌ برخي‌ افراد پس‌ از آن‌ سير طبيعي‌ بهبود را طي‌ نمي‌کنند. مشخصه‌ اختلال‌ تنش‌زاي‌ پس‌ از حادثه‌ اين‌ اختلال‌ عبارتست‌ از يادآوري‌ مداوم‌ حادثه‌ و بروز علايم‌ مربوط‌ به‌ آن‌. اين‌ علايم‌ ممکن‌ است‌ درست‌ پس‌ از حادثه‌ شروع‌ شده‌ يا چند ماه‌ بعد بروز کند. • علايم‌ شايع‌يادآوري‌ مکرر، غيرقابل‌ اجتناب‌ و آزارنده‌ حادثه  ،‌ ديدن‌ خواب‌هاي‌ مکرر مرتبط‌ با حادثه‌  ،  احساس‌ رخداد دوباره‌ حادثه‌ (مجسم‌ شدن‌ تصاوير حادثه‌)  ،  اضطراب‌ مزمن‌ ، بي‌خوابي‌ ،‌ اختلال‌ در تمرکز اختلال‌ حافظه‌،احساس‌ منزوي‌ شدن‌ از ديگران‌ ،کاهش‌ علاقه‌ به‌ فعاليت‌هاي‌ معمول‌، واکنشهاي‌ ترس‌ نسبت‌ به‌ موقعيت‌ها يا اجتناب‌ از فعاليت‌هايي‌ که‌ باعث‌ يادآوري‌ حادثه‌ مي‌گردند. آثار رواني‌ (تحريک‌پذيري‌، بي‌قراري‌، هراسان‌ بودن‌، بروز رفتارهاي‌ ناگهاني‌ به‌ صورت‌ انفجاري‌، رکود احساسات‌، احساس‌ زجرآور مقصر بودن‌) • علل‌مواجهه‌ با يک‌ حادثه‌ وخيم‌. به‌ نظر مي‌رسد ترکيبي‌ از عوامل‌ زير باعث‌ ايجاد اين‌ اختلال‌ شوند: ناگهاني‌ و غيرمنتظره‌ بودن‌ حادثه‌خونين‌ و بي‌رحمانه‌ بودن‌ حادثه‌استرس‌ طولاني‌تر و مزمن‌ در طي‌ حادثه‌قدرت‌ و ضعف‌ رواني‌ و سرشتي‌ قرباني‌ حادثه‌آسيب‌هاي‌ جسمي‌ (به‌ خصوص‌ آسيب‌ سر) نوع‌ حمايت‌ اجتماعي‌ و ميزان‌ دسترسي‌ به‌ آن‌

 • عوامل‌ افزايش‌ دهنده‌ خطر
سابقه‌ بي‌توجهي‌ به‌ فرد يا شرايط‌ بد خانوادگي‌ در کودکي
سوء رفتار با فرد در کودکي
وجود والدين‌ الکلي
سطح‌ سواد پايين

 • پيشگيري
مداخله‌ فوري‌ بلافاصله‌ پس‌ از حوادث‌ غيرمترقبه‌ ممکن‌ است‌ از ايجاد اين‌ اختلال‌ جلوگيري‌ کند. 

 • عواقب‌ مورد انتظار
 در برخي‌ بيماران‌، علايم‌ خودبه‌خود پس‌ از 6 ماه‌ برطرف‌ مي‌شوند؛ درمان‌ در بعضي‌ بيماران‌ ممکن‌ است‌ کمک‌ کننده‌ باشد؛ در ساير بيماران‌ اين‌ اختلال‌ ممکن‌ است‌ سيري‌ مزمن‌ براي‌ ماه‌ها يا سال‌ها داشته‌ باشد. 

• عوارض‌ احتمالي‌

اختلال‌ تنشزاي‌ پس‌ از حادثه‌ از نوع‌ مزمن‌ که‌ ميتواند به‌ از دست‌ دادن‌ شغل‌ ،اختلالات‌ خانوادگي‌ و ناتواني‌ منجر شود.      آسيب‌ زدن‌ به‌ خود در طي‌ تجسم‌ دوباره‌ حادثه‌ 
وابستگي‌ به‌ داروها و الکل‌
خودکشي‌
درمان‌

   • اصول‌ کلي‌
اخذ سابقه‌ طبي‌ و معاينه‌ فيزيکي‌ توسط‌ يک‌ پزشک‌براي‌ رد کردن‌ اختلالات‌ مغزي‌ آزمون‌هاي‌ آزمايشگاهي‌ و طبي‌ ضروري‌ است‌.مشاوره‌ روانشناختي‌ جهت‌ درمان‌ توصيه‌ مي‌شود.پيمان‌ بستن‌ بيمار با خود جهت‌ مقابله‌ با مشکلآموختن‌ روش‌هاي‌ آسوده‌سازي‌. اين‌ روش‌ها به‌ ويژه‌ براي‌ کمک‌ به‌ رفع‌ مشکلات‌ خواب‌ مفيدند.گروه‌هاي‌ حمايتي‌ بسيار مؤثر بوده‌ و در مراکز نظامي‌ و مراکز بحران‌هاي‌ اجتماعي‌ در دسترس‌اند.  • داروها  پزشک‌ ممکن‌ است‌ براي‌ دوره‌هاي‌ کوتاه‌ داروهاي‌ ضداضطراب‌ يا ضد افسردگي‌ تجويز کند. داروي‌ اختصاصي‌ براي‌ درمان‌ اين‌ اختلال‌ وجود ندارد. • فعاليت‌  
 
محدوديتي‌ وجود ندارد. يک‌ برنامه‌ ورزشي‌ معمول‌ در تسکين‌ برخي‌ تنش‌ها سودمند است‌. 

» » در اين‌ شرايط‌ به‌ پزشک‌ خود مراجعه‌ نماييد
اگر شما يا يکي‌ از اعضاي‌ خانواده‌تان داراي‌ علايم‌ اختلال‌ تنش‌زاي‌ پس‌ از حادثه‌ باشيد.اگر علايم‌ پس‌ از شروع‌ درمان بهبود نيافته‌ يا بدتر شوند.اگر دچار علايم جديد و غيرقابل توجيه شده ايد/ داروهاي‌ تجويزي‌ ممکن‌ است‌ با عوارض‌ جانبي‌ همراه‌ باشند.
  منبع : سالنامه سلامت نسخه 3