درس سوم : نحوه تعریف متغیرها و ورود داده ها
الف: پیش از کار با Spss و وارد کردن داده ها ابتدا باید بدانیم چه نوع پژوهشی می خواهیم انجام دهیم به عبارتی دیگر باید بدانیم قصد انجام چه نوع آزمون و عملیاتی را داریم، چون روش وارد کردن داده ها، بسته به نوع آزمون متفاوت خواهد بود، که به تدریج و در بخش های بعدی به این روش ها اشاره خواهد شد، پس تا زمانی که نمی دانیم چه آزمونی باید انتخاب کنیم داده ای وارد نمی شود.ب: پس از آن متغیرهای خود را تعریف می کنیم. یعنی برای نرم افزار Spss مشخص کنیم که چند سوال داریم، چه متغیرهایی مورد نظر است، و چه نوع داده هایی را می خواهیم وارد کنیم. منظور از متغیر چیست؟ از نظر آماری متغیر چیزی است که تغییر کند و ثابت نباشد. اما در نرم افزار spss کافی است بدانیم،" سن، جنس، مقطع تحصیلی، وضعیت تاهل، رشته تحصیلی و سایر مواردی که در آزمون و پرسشنامه از مخاطب سوال می شود" متغیر هستند. همچنین تک تک سوالات پرسشنامه، در Spss متغیر محسوب می شوند.
نحوه تعریف متغیرها:
برای معرفی متغیرها روی زبانه Variable Viewدر پایین صفحه کلیک کنید تا صفحه مربوط به ورود متغیرها ظاهر شود. در تعریف متغیرها باید به 3 مورد کاربردی توجه کرد.
Name یا نام متغیر : مثلا جنسیت Sex ، سن age و ... و یا سوالات- برای نام گذاری متغیر خود باید توجه کنید که طول نام حداکثر 8 کاراکتر باشد. نام ها تکراری نباشند، کاراکتر اول هر نام باید از حروف الفبا باشند از اعداد شروع نشوند کاراکترهای دوم به بعد می تواند عدد باشد. حرف آخر نمیتواند نقطه باشد. اسامی فاصله و کاما نمی گیرد. در برخی از ویرایش های نرم افزار می توان از حروف فارسی هم استفاده کرد ولی بهتر است این کار را نکنید چون برخی از پنجره ها با حروف فارسی سازگاری ندارند، پیشنهاد می شود کلیه اسامی لاتین و یا مخفف لاتین باشد.
Valus یا کدگذاری متغیرها: یکی از مراحل مهم در نام گذاری متغیرها، کدگذاری آنها و همچنین انتخاب نوع مقیاس است – البته متغیرهای فاصله ای و نسبی نیاز به کدگذاری ندارند. از طریق زبانه Valusمیتوانید بر اساس نوع مقیاس خود ارزش های هر طبقه را برای متغیر تعریف کنید. متغیرهای اسمی و متغیرهای ترتیبی نیاز به کدگذاری دارند زیرا که Spssاعداد را می خواند و نه اسم ها را. مثال: فرض کنید متغیر جنسیت را برای آزمودنی در نظر گرفته اید قصد دارید کد 1 را برای زن ها و کد 2 را برای مردها مشخص کنید. برای اینکار باید از این گزینه استفاده کرد.بطور مثال برای کدگذاری جنسیت زن، ابتدا عدد (1) را در کادر Valusوارد کنید و در کادر Lableبه فارسی یا انگلیسی عنوان زن را تایپ کنید سپس روی دکمه Addکلیک کنید و بعد از آن برای مردها عدد (2) را به همین ترتیب وارد کرده و در پایان Okنمایید. از این پس عدد (1) در ستون متغیر (جنسیت) نمایانگر جنسیت زن و عدد (2) نمایانگر جنسیت مرد خواهد بود. برای داده های ترتیبی هم می توان به این شکل عمل نمود مثلا در انتخاب دوره های تحقیقی لیسانس، فوق لیسانس و دکتری به ترتیب عدد (1) و (2) و (3) را مشخص کرد. توضیحات کامل در فایل تصویری آورده شده است.
Mesuareیا انتخاب نوع مقیاس متغیر ((اسمی (naminal)- ترتیبی (Ordinal)- فاصله ای و نسبی (Scale) ))
انتخاب مقیاس:داده های فاصله ای نسبی نیاز به کدگذاری ندارند زیرا ارزش عددی آن ها مشخص است و به صورت داده هایی کمی می باشند، متغیرهای اسمی که متغیرهایی کیفی هستند نیاز به کدگذاری دارند تا به صورت کمیت هایی قابل شناسایی برای نرم افزار Spssتبدیل شوند.که در بالا توضیح داده شد.
داده های فاصله ای و یا نسبی مانند سن افراد، وزن افراد همگی جز مقیاس Scale هستند. متغیرهایی مانند جنسیت، وضعیت تاهل، رشته ی تحصیلی، نوع علاقه مندی و متغیرهایی این چنین همگی اسمی هستند و نیاز به کدگذاری دارند. (Naminal)
سوالات یک پرسشنامه متغیرهایی هستند که آن ها ordinal می خوانیم. اگر مقیاس هایی با ارزش های مختلف باشند مانند مقیاس لیکرت، ترتیبی هستند، به طور مثال برای مقیاس لیکرت 1- کاملا موافق 2- موافق و ... . ورود داده ها: Data View برای ورود داده ها، بر روی زبانه Data View در گوشه سمت راست کلیک می کنیم.همانطور که در شکل می بینید، جدولی نمایان می شود که ستون آن متغیرها را نشان می دهند و ردیف ها شماره پرسشنامه یا شماره افراد را نشان می دهد. توجه کنید که اگر، قبل از نام گذاری متغیرها شروع به ورود داده ها کنید به محض اینکه اولین عدد را در یک ستون وارد کردید، Spssنامی پیش فرض به شکل VAR00001، VAR00002و ... را در بالای آن ستون می نویسد که در واقع نام آن متغیر است، که خود Spssنام گذاری کرده است. بنابراین برای نام گذاری آن متغیر به زبانه Variable Viewبازگردید و متغیر خود را نام گذاری و تعریف کنید و پس از آن شروع به ورود داده ها براساس اطلاعات پرسشنامه های خود به دست آورید کنید.
نحوه ورود داده ها خانه به خانه:
برای ورود داده ها پس از تعریف متغیرها با استفاده از کلیدهای جهت دار صفحه کیبورد می توانید داده هارو یکی یکی وارد کنید.
پاک کردن یه ستون یا ردیف:
برای حذف و پاک کردن یک ستون یا یه ردیف از کلید Delete در صفحه کیبورد خود استفاده کنید. بدین شکل که بر بالای ستون و بر روی نام متغیر و یا شماره آزمودنی در هر ردیف که تمایل دارید که آنرا حذف نمایید، کلیک کنید و سپس Delete نمایید. برای پاک کردن هر خانه به طور مجزا نیز بر روی خانه مورد نظر رفته و از این دکمه استفاده کنید.
دانلود فایل تصویری: توضیحات بیشتر همراه با تصویر در فایل پیوست می باشد
پاسخ با نقل قول
نوشته اصلی توسط ahoora91
