ابراز وجود
آيا هرگز در حالتي گير کردهايد که احساس نااميدي و ناتواني بکنيد و ندانيد که چگونه بايد رفتار کنيد؟ آيا تا به حال ديگران شما را براي انجام خواستههايشان تحت فشار قرار دادهاند بطوري که شما از سر اجبار و برخلاف ميل خود تسليم شده باشيد؟ اگر چنين مواردي در زندگي شما بارها و بارها تکرار شده باشد، حتما لازم است که روشهايي را بياموزيد که بتوانيد در چنين شرايطي رفتار مناسبي داشته باشيد.
ابراز وجود يعني اينکه دل و جرات داشته باشيد و بتوانيد از حق خود و خواسته خود دفاع کنيد و نگذاريد حق شما ضايع گردد و يا مجبور به کاري شويد که تمايلي به آن نداريد. افرادي که در اين زمينه مشکل دارند، بازيچه خواستههاي ديگران ميشوند و دائما احساس ناراحتي از وضعيت موجود دارند و خود را سرزنش ميکنند. راه حل اين کار سرزنش کردن خود نيست. روشهايي را بايد ياد بگيريد تا براي هميشه از اين مشکلات دور شويد.
فوايد ابراز وجود سالم
ابراز وجود ، گاه با ويژگيهايي چون عنادجوئي ، منفيکاري و ساز مخالف زدن اشتباه گرفته ميشود. ميتوان گفت افرادي که دائما ساز مخالف ميزنند و ميخواهند برخلاف خواستهها و شرايط ديگران رفتار کنند، مشکل ديگري دارند که حتما بايد به فکر حل آن باشند. اين افراد نه تنها ابراز وجود نميکنند، بلکه داراي مشکلاتي در زمينه اعتماد به نفس و عزت نفس هستند که به صورت ميانبر و کاذب اقدام به کارهايي ميکنند که به ديگران قاطعيت و توانايي و اعتماد به نفس خود را نشان دهند.
در شرايطي که فرد ابراز وجود سالم و مثبتي دارد، بر اساس يک منطق و دليل (هر چند شخصي) از موضع خود دفاع ميکند. و علاوه بر اينکه به حقوق ديگران احترام ميگذارد، از حقوق خود نيز دفاع ميکند و نميگذارد فداي خواستههاي ديگران شود. چنين فردي درباره زندگي خودش تصميم ميگيرد، ولي يکدنده و لجوج نيست. براي تصميمگيري بهتر از ديگران کمک ميخواهد، ولي تصميم نهايي را خودش ميگيرد، به ميل خود شغلش را انتخاب ميکند. قاطعانه جواب نه ميدهد و خود را مقيد به آداب و رسوم زائد نميکند و کمتر ميخواهد بنا به دلخوشي ديگران رفتار کند.
ابراز وجود کردن ميزان برابري انسانها را افزايش ميدهد و به ما امکان ميدهد تا به سود خود اقدام کنيم و بدون اضطراب روي پاي خود بايستيم و احساسات خود را صادقانه و خيلي راحت ابراز کنيم. به ما امکان ميدهد تا بدون ضايع کردن حق کسي حق خود را بدست آوريم. روي پاي خود ايستادن، يعني بتواند در دقت مناسب نه بگوئيد. در مقابل رفتارهاي نامناسب ديگران واکنش نشان دهيد و در صورت نياز ابراز عقيده کنيد و يا از عقيده مطرح شده دفاع کنيد.
تماس چشم و ابراز وجود
نگاه انسان ، معاني مختلفي را منتقل ميکند. براي ابراز وجود ميتوان از تماس چشمي و نگاه قدرتمند استفاده کرد. افرادي که در زمينه ابراز وجود مشکل دارند، از برقراري تماس چشمي دوري ميکنند و خيلي کم اين ارتباط چشمي را ايجاد ميکنند و در صورت ايجاد آن خيلي کوتاه سطحي و گريز زننده است. براي ابراز وجود ، بطور مستقيم ولي نه خيره به چشمان وي نگاه کنيد. با اين کار شجاعت و اعتماد به نفس خود را به او بنمايانيد.
حالت بدن و چهره و ابراز وجود
نوع نشستن و ايستادن ، قدرت نسبي اشخاص را تغيير ميدهد. براي دفاع از خود روي پاي خود به عبارتي سر پا بايستيد و حرفتان را بزنيد. قرار دادن بدن در حالت قائم و قرار گرفتن رودر رو با شخص مخاطب ، ميزان ابراز وجود شما را افزايش ميدهد. در حالتي قرار بگيريد که به شما احساس قدرت دهد و اين حس را به مخاطب شما منتقل کنيد بطوري که او نيز قدرتمندي شما را درک کند. مراقب حالات صورت خود نيز باشيد. چهره خود و خطوط آن را جدي نمايش دهيد و توانمند جلوه کنيد. سر خميده به پائين ، شانههاي افتاده و بدن جمع شده، چشمهايي خيره به زمين ، ناتواني شما را نمايش ميدهد.
صدا و ابراز وجود
بلندي و لحن صداي شما ، اثرات فزاينده در ابراز وجود شما دارد. طرز استفاده از صدا در برقراري روابط موثر بسيار مهم است. روان صحبت کنيد. بلند صحبت کنيد و قاطعيت خود را در صدايتان به نمايش بگذاريد. مراقب باشيد صدايتان ضعيف نبوده و حالت تضرع به خود نگيرد. سرعت حرف زدنتان را نيز کنترل کنيد. افرادي که دچار اضطراب ميشوند خيلي سريع صحبت ميکنند و اين از قاطعيت کلام آنها ميکاهد و ميدان را براي رقيب باز ميکند. صريح ، آشکار ، دقيق و محکم سخن بگوييد ميتوانيد بلند صحبت کردن همراه با قاطعيت را در تنهايي تمرين کنيد.
به پيامهاي مخاطب خود نيز توجه کنيد.
در ابراز وجود کردن، توجه به پيام گوينده نيز ضروري است. بايد ببينيد طرف شما دارد درباره چه موضوعي صحبت مي کند. نکات مهم صحبت او چيست و روي چه چيزهايي تاکيد بيشتري دارد. شايد مقصود او چيز ديگري باشد. به نکات ضعف و قدرت او در ارتباط نيز پي ببرد. مطمئن باشيد او هم چندان راحت اقدام به چنين در خواستي از شما نکرده است و او نيز در موقعيت چندان راحتي نيست. از اين نکات ميتوانيد بهره مفيدي براي دفاع از حق خود ببريد.
در زندگي خود فعال و دقيق باشيد
افرادي که در زندگي خود دقيق ، فعال و با پشتکار هستند و اهداف مشخصي دارند به راحتي برنامهها و اهداف خود را تغيير نميدهند و در ادامه برنامههاي خود براي رسيدن به اهدافشان مصر هستند و حاضر نيستند به اين راحتي برنامه خود را خاطر خواست ديگران تغيير دهند.
سخن آخر
ابراز وجود با توجه به نقش فزاينده خود در زندگي بسيار قابل توجه و مهم است. با وجود تاثير عظيمي که دارد، استفاده از آن چندان سخت و دشوار هم نيست و به راحتي ميتوان با انجام تمريناتي به اين کار بهبود بخشيد و از يک زندگي فعال و از روابطي موثر بهره جست.
منبع:مرجع مشاوره و روانشناسی خانواده