هدف از کنترل خشم کاهش احساسات هیجانی و برانگـیخـتگی جسمانی است که به موجـب خشم به وجود می آیند .

هیچکس نمی تواند از عصبانیت خلاص شود یا از آن اجتناب کند زیرا همیشه پدیده ها یا افرادی هستند که ما را عصبانی می کنند ما تنها می توانیم یاد بگیریم که چگونه رفتارهای خود را کنترل و عصبانیتمان را کاهش دهیم و آن را به طریقۀ مثبت نشان دهیم .
امّا چرا برخی از افراد بیشتر ازدیگران عصبانی می شوند ؟
طبق نظر یکی از روانشناسان ، بعضی از مردم نسبت به عامۀ مردم زودتر عصبانی می شوند و عصبانیتشان هم شدید تر است . همچنین افرادی وجود دارند که عصبانیتهای خود را به روش های غیر عادی که موجب جلب توجه دیگران شود نشان نمی دهند . مثلاً خشم را در درون خودشان می ریزند . این افراد بسیار تحریک پذیر و کج خلق اند . افرادی که به آسانی عصبانی می شوند ممکن است دشنام دهند ، اشیاء را پرت کنند , قهرکنند و انزوای اجتماعی را انتخاب نمایند یا اینکه دچار بیماری جسمی مثل : زخم معده ، کمر درد ، گردن درد شوند .
پرسش مهمی که مطرح می شود این است که چرا این افراد این روش را پیش می گیرند ؟
یک دلیل عوامل ارثی و مسائل فیزیولوژیکی است . شواهدی وجود دارد که نشان می دهد برخی از کودکان هنگام تولد نسبت به سایر کودکان تحریک پذیرتر ، زود رنج ترو کج خلق ترند . دومین علت اجتماعی – فرهنگی است . عصبانیت غالباً به عنوان یک رفتار منفی تلقی می شود ، زیرا یاد گرفته ایم که اضطراب ، افـسردگی و ترس را بیان کنیم اما عـصـبانیت را مخـفی کنیم و درنتیـجه ما یاد نگرفته ایم که چگونه آن را کنترل کنیم یا آن را در مسیر مناسب هدایت کنیم . همچنین تحقیقات نشان می دهد که پیشینۀ خانوادگی در این مسئاله نقش دارد . افرادی که به آسانی عصبانی می شوند متعلق به خانواده های آشفته و ازهم گسـیخته و فاقد مهـارتهـای ارتباطی و هیجانی هستند .
20 گام جهت کنترل خشم وعصبانیت : اگر احساس می کنید فردی عصبانی هستید می توانید از روشهای زیر استفاده کنید .

1- با نوشتن شرحی از شرایطی که باعث خشم و عصبانیت می شود بر افکار بدبینانۀ خود نظارت کنید .
2- با نوشتن شرحی از شرایط خشم دریابید کجا و چرا به شما افکار پرخاش جویانه دست می دهد .
3- خودتان را درجای دیگران قرار دهید .
4- اگر هر روز تصور کنید امروز آخرین روز زندگی شماست سعی می کنید که سر هر موضوعی خشمگین نشوید .
5- اگر خیلی عصبانی هستید چیزی نگویید .
6- هنگام عصبانیت از کلمات نهایی مانند همیشه ، هرگز ، هیچوقت ، و ....بکار نبرید . مثلاً اگر همسرمان دیر به خانه آمد به او نگوئیم هیچوقت نشد به موقع بیایی .
7- هنگاه عصبانیت نفس عمیق بکشید و مسیر تنفستان را تجسم کنید .
8- به هنگام عصبانیت به آرامی یک کلمه یا عبارت آرام بخش را تکرار کنید مانند : آرامش ، آسان بگیر ،
9- در صورتیکه به صورت عمیق نفس می کشید از تصویر ذهنی استفاده کنید . یک تجربۀ آرامش دهنده را تجربه کنید .
10- در بارۀ راههای غیرخشونت آمیز برای رسیدن به اهداف تان تفکر کنید .
11- همیشه که در مواقع بحرانی و بروز خشم با خود بگویید « من میتوانم خویشتن دار باشم»
12- هربارکه قدرت کنترل برخشم خود را پیدا کردید خود را تحسین کنید . این تحسین باعث تقویت کنترل می شود .
13- به کسی که شما را عصبانی کرده به چشم یک بیمار نگاه کنید .
14- اگر کسی شما را ناراحت کرد به خودت بگو « او به بدی خودش عمل کرد پس چرا من به خوبی خودم عمل نکنم» .
15- به هنگام احساس خشم و قبل از ابراز خشونت به یاد بیاورید که دفعات قبل از ابراز خشونت پشیمان شدید .
16- انسانها را آنگونه که هستند بپذیرید تا کمتر عصبانی شوید ، انسانها را با تمام کم و کسری های اخلاقی شان بپذیرید .
17- سعی کنید درصحنه هایی که امکان عصبانیت شما زیاد است وارد نشوید .
18- در آستانه های تحریک عصبانیت به خودتان بگویید : او می خواهد مرا عصبانی کند ، من باید زرنگ تر از این باشم که عصبانی بشوم ، من باید با کنترل خودم نقشه های او را خنثی کنم .
19- برخی از باورها و تفکرات غیرمنطقی که مولد خشم و عصبانیت هستند و باید کنار گذاشته شوند به شرح زیر است :
اولین تفکر غیر منطقی : باید اعمال و رفتار ما همیشه مورد تأیید دیگران باشد .
دومین تفکرغیر منطقی :همه چیز باید مطابق میل من باشد .
سومین تفکر غیر منطقی : او باید همیشه مطیع من باشد .
چهارمین تفکرغیر منطقی : او باید هم عقیده و هم سلیقۀ من باشد .
20- هنگام عصبانیت چهار سؤال را ازخودتان بپرسید :
1- آیا این مسأله آنقدر مهم است ؟
2- آیا عصبانیتم مناسب است ؟
3- آیا ارزش آن را دارد که عصبانی شوم ؟
4- آیا راه دیگری غیر ازعصبانیت وجود دارد ؟ چنین ارزیابی به شما کمک می کند که عصبانیت تان را به تفکرات منطقی تبدیل کنید . سپس خواهید دید که عصبانیت تحت کنترل شماست .

منبع :جوانِ امروز